Kwaliteitszeisen
Falci ("faltchi"), in Italië, en Schroeckenfux (of Fux), in Oostenrijk, zijn twee van de allerlaatste fabrikanten van kwaliteitszeisen ter wereld.
Italië en Oostenrijk hebben een lange traditie in de vervaardiging van zeisbladen.
De kwaliteit van het staal en de expertise van de smeden maken het mogelijk om zeisbladen te maken die zowel sterk als licht zijn. Vandaag de dag is het vrijwel onmogelijk om in de gewone handel een goede keuze te vinden in zeisen en hun toebehoren en om passend advies te krijgen.
De rechte zeissteel
Er bestaan verschillende modellen zeisstelen met één of twee handgrepen, met verschillende vormen en configuraties, afhankelijk van de regio. In Oost-Europa en in het Midden Oosten is een rechte zeissteel met één handgreep heel gebruikelijk en daarom is dit model tegenwoordig waarschijnlijk het meest gebruikt. Deze steel heeft een aantal aanzienlijke voordelen. Hij is relatief eenvoudig te maken, zelfs voor iemand met weinig houtbewerkingservaring. Het is een zeissteel die ergonomisch en efficiënt kan zijn, en die een directere energieoverdracht mogelijk maakt dan de gebogen zeissteel. Daarom geef ik de voorkeur aan een rechte zeissteel voor het maaien van dicht en zwaar gras.
De rechte zeissteel die ik het prettigste vind en het meeste gebruik, is de traditionele Ardense zeissteel. Hij lijkt veel op de oostelijke zeissteel, maar er zijn enkele verschillen. De Ardense zeissteel is conisch; hij is dikker aan de onderkant, waardoor het centrifugale effect in de beweging wordt versterkt. Meestal heeft hij twee rechte, op een draaibank gedraaide, handgrepen. Met deze handgreep is het heel natuurlijk om de palm van de rechterhand gedeeltelijk op de steel te leggen, wat een betere controle over de horizontale balans van het zeisblad geeft en een betere energieoverdracht. De Ardense zeissteel is een elegante en stevige zeissteel, waarmee u comfortabel kunt werken, als hij de juiste maat heeft en het zeisblad correct is gemonteerd. Dit geldt uiteraard voor elke zeissteel.
De oude "Belgische" zeisbladen
De meeste oude Belgische zeisbladen werden eigenlijk in Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland of Italië gemaakt. In Ciney werden er blijkbaar voor een tijd zeisbladen gesmeed maar de meeste zeisen met de merknaam "Ciney" in gestampt werden door de Oostenrijkse fabrikant Krenhof gemaakt. Voor zover ik heb gezien, zijn deze bladen over het algemeen van uitstekende kwaliteit en kunnen ze vaak worden opgeknapt. Alle exemplaren die ik heb gezien, hebben een vrij hoge arendhoek (vaak rond de 37º of meer). Deze hoek is geschikt voor een aantal rechte zeisstelen. Vaak is het nodig om de onderkant van de zeissteel iets aan te passen. U moet dan een beetje hout verwijderen of juist een kleine spie toevoegen, om een correcte ligging van het blad op de grond te bekomen en u geen ongemakkelijke houding hoeft aan te nemen. De stalen zeisstelen die in de gewone handel te koop zijn, bieden deze flexibiliteit niet en zijn niet erg ergonomisch. Oudere bladen die voor de Belgische markt werden gemaakt, zijn over het algemeen zwaarder dan de meeste bladen die tegenwoordig worden verkocht. Dit kan een voordeel zijn bij dichte en zware begroeiing. Dit gezegd zijnde, geef ik in de meeste situaties de voorkeur aan lichte zeisbladen.
Oostenrijks model
Belgisch model
Ik maak rechte zeisstelen in mijn werkplaats als ik kwaliteitsessenhout heb. Voorlopig gaat het enkel om de traditionele Ardense zeissteel. Een andere mogelijkheid is om zelf uw zeissteel te maken. Een eenvoudig rechte steel met één handgreep is prima en niet moeilijk te maken. Het enige dat u nodig hebt is een ongeveer 5 cm dikke hazelaarstok, een stuk hout voor het handvat en wat eenvoudig gereedschap. Deze video biedt al een goede uitleg in het Engels, maar neem gerust contact met mij op voor meer informatie over dit onderwerp.
Adoration, Paul Peel, 1885